Tussendoortje 3 – Duistere filmproducties: de Poltergeist-trilogie

In dit tussendoortje bespreken we maar liefst drie vervloekte filmproducties, namelijk die van de Poltergeist-trilogie. Aan elk deel van de trilogie worden één of meerdere tragische doden gelinkt. Ook hebben zich tijdens deze producties veel opvallende en vreemde gebeurtenissen en ongelukken voorgedaan. Veel mensen denken de oorzaak van de vloek te weten, maar wat denk jij?

Muziek: Halloween The Pumpkin Head van Frank Schroeter.

Bij het voorbereiden van deze aflevering zijn Engelstalige bronnen gebruikt. Het kan daardoor zijn dat er vertalingsfouten in deze tekst zitten, ondanks dat we hierop proberen te letten. Daarnaast willen we benadrukken dat we géén journalisten, onderzoekers of experts zijn op het gebied van film of true crime, maar slechts amateur podcastmakers. 

Synopsis

De eerste film uit de Poltergeist-trilogie, ‘Poltergeist’, komt uit 1982 en is geregisseerd door Tobe Hooper en geproduceerd door Steven Spielberg. Het verhaal draait om de familie Freeling, die in een nieuw huis woont dat bovenop een voormalige begraafplaats is gebouwd. Er beginnen zich vreemde en verontrustende gebeurtenissen voor te doen in het huis, met name rond de 5-jarige Carol Anne. Ze verdwijnt in een andere dimensie genaamd de “andere kant”. De familie roept de hulp in van parapsychologen om haar te redden. Wanneer ze proberen om Carol Anne terug te brengen, worden ze geconfronteerd met angstaanjagende kwaadaardige geesten. 

Bij de productie van zowel deze film als de sequels zijn veel vreemde dingen gebeurd. Ook worden meerdere tragische doden gelinkt aan de vloek die op deze trilogie zou rusten. Ik heb ter voorbereiding de volgende bronnen gebruikt: twee artikelen van Screen Rant, beiden geschreven door Michael Kennedy, een artikel van Matt Shore voor Collider, een artikel van Jason Wiese voor Cinemablend en een artikel van Adam Harrington voor CBS News.

Poltergeist (1982)

Als ik aan ‘Poltergeist’ denk, dan moet ik meteen denken aan de scène waarin een mega creepy speelgoedclown zijn lange arm om de nek van de 8-jarige Robbie Freeling wikkelt. Wie de film heeft gezien, zal zich ongetwijfeld deze scène kunnen herinneren. De jonge acteur die de rol van Robbie vertolkt, Oliver Robins, is bijna komen te overlijden tijdens het filmen van deze scène. De mechanische versie van de pop die de filmcrew had gebouwd werkte blijkbaar iets té goed. Toen de mechanische arm zich om Olivers nek wikkelde om hem zogenaamd te wurgen, zat de arm blijkbaar zo strak om zijn nek dat het hem echt wurgde. Oliver schreeuwde dat hij geen adem kon halen, maar regisseur Tobe Hooper en producent Steven Spielberg — die ook vaak op de filmset aanwezig was — dachten dat Oliver acteerde. Pas toen Olivers gezicht blauw begon te kleuren, realiseerden ze zich dat er iets mis was en hebben ze de mechanische arm rond zijn nek verwijderd.

Dit is niet de enige opvallende gebeurtenis die zich heeft voorgedaan tijdens de productie van deze film. Actrice JoBeth Williams — die de rol van Diane Freeling vertolkte — ontdekte herhaaldelijk bij thuiskomst na een lange filmdag dat al haar schilderijen en andere voorwerpen aan de muur scheef hingen. Uiteraard hing ze alles meteen weer recht, maar de volgende dag hingen ze bij thuiskomst dus opnieuw scheef. Ze was niet de enige die een paranormale ervaring had tijdens deze filmproductie. Ook actrice Dominique Dunne, die de rol van oudste dochter Dana Freeling vertolkte, beweerde een soortgelijke ervaring te hebben gehad. Ze zou hebben gezien hoe een boekenplank plotseling omsloeg waardoor vervolgens alle boeken door de kamer vlogen. 

Het bleef echter niet bij vreemde gebeurtenissen, want net als bij ‘The Exorcist’ (1973) worden er ook tragische doden geassocieerd met de productie van deze trilogie. De tragische dood die wordt geassocieerd met de eerste film is die van actrice Dominique Dunne, die dus ook iets paranormaals had meegemaakt. ‘Poltergeist’ was de eerste speelfilm waarin ze een grote rol had, dus het succes van de film opende deuren voor haar. Niet alleen dat, ze werd ineens een bekendheid — iets waar haar vriend John Sweeney veel moeite mee had. Sweeney was een chef in een restaurant en werd door vrienden omschreven als iemand die snel boos werd en gewelddadig kon zijn. Toen Dominique een keer op straat werd herkend door een fan en een compliment kreeg, werd Sweeney woedend en begon hij de fan fysiek aan te vallen. Al snel begon hij Dominique fysiek te mishandelen, waardoor ze de relatie met hem verbrak. Sweeney besloot haar “terug te winnen” en zocht haar thuis op, waar Dominique met collega-acteur David Packer teksten aan het oefenen was. Toen Sweeney aanbelde is ze naar buiten gestapt om met hem te praten, maar hij viel haar aan. Hij greep haar bij haar hals, sleurde haar naar de zijkant van haar huis waar hij haar wurgde tot ze bewusteloos raakte. David Packer had in de tussentijd de politie gebeld nadat hij Dominique hoorde schreeuwen. Ze werd zo snel mogelijk naar het ziekenhuis gebracht, waar ze een paar dagen later op 22-jarige leeftijd overleed.

Poltergeist II: The Other Side (1986)

Ook tijdens de productie van ‘Poltergeist II: The Other Side’ uit 1986 gebeurden er vreemde dingen. Net als het eerste deel draait ook deze film om de familie Freeling. Ondanks dat ze ergens anders zijn gaan wonen, worden ze nog steeds achtervolgd door kwaadaardige geesten die het op jongste dochter Carol Anne hebben gemunt. In een specifieke scène in deze film moet Steve Freeling — gespeeld door acteur Craig T. Nelson — op een behoorlijk nare manier overgeven. Om wat specifieker te zijn: Steve begint te braken en wat hij uiteindelijk uitspuugt is een wezen dat bekend staat als het “Vomit Creature” of “Vomit Monster“. Craig T. Nelson ervoer het schieten van deze scène als een persoonlijk hel. Het hielp dan ook niet dat door een mechanisch defect de opname ruim 10 uur duurde. De volgende dag kwam de filmcrew erachter dat het beeldmateriaal onbruikbaar was, doordat de filmrol door onbekende redenen beschadigd was. Hierdoor moest de scène opnieuw worden gefilmd. 

Daarnaast worden ook met deze film opvallende doden geassocieerd. Zo overleed acteur Julian Beck, die de antagonist speelde, een paar maanden nadat de opnames waren afgerond, op 60-jarige leeftijd. Wellicht is zijn dood niet zo opvallend als mensen denken, want hij heeft een paar jaar eerder maagkanker gehad. Dat maakt het er natuurlijk niet minder tragisch op. Naast Julian Beck is ook de 53-jarige Will Sampson relatief kort nadat de film uitkwam overleden. Hij speelde de rol van een Native Amerikaanse sjamaan die de familie Freeling helpt. Hij overleed in juni 1987 zes weken nadat hij een succesvolle longtransplantatie had ondergaan. Misschien weer niet per se opvallend in relatie tot de vloek, maar wel heftig: hij leed aan ondervoeding, een infectie naar aanleiding van de operatie, nierfalen door onbekende oorzaak en raakte in een 10-daagse coma voordat hij overleed.

Poltergeist III (1988)

De laatste film van de trilogie is ‘Poltergeist III’ uit 1988. Ook deze film draait om de jongste telg van de familie Freeling: Carol Anne. Ze is inmiddels bij haar oom en tante ingetrokken in de John Hancock Tower in Chicago, maar ze wordt nog steeds achtervolgd door de kwaadaardige geesten uit de eerdere delen. Volgens Matt Shore zijn er tijdens de bouw van de 344 meter hoge wolkenkrabber, waar de film zich afspeelt, honderden bouwvakkers zijn overleden — maar dit kan ik niet met andere bronnen verifiëren. Wel zijn er sinds de bouw in 1964 opvallend veel mensen dood gegaan in het gebouw. Er wordt dan ook gedacht dat er een vloek rust op het gebouw; de vloek van een oude zeeman (een “old mariner’s curse”). Combineer deze vloek met de vloek die zou rusten op de productie van de Poltergeist-trilogie en dat levert wederom vreemde en nare gebeurtenissen op. 

Zo raakte een stuntman gewond toen er een defect was met een onderwaterkatapult. Ook regisseur Gary Sherman was niet veilig, want hij brak tijdens de productie zijn been. Daarnaast is er tijdens de productie een grote brand op de filmset ontstaan doordat er voor de zoveelste keer wat misging met een special effect. Wat een kleine gecontroleerde explosie had moeten zijn, groeide uit tot een grote brand waar de brandweer aan te pas moest komen. Uiteraard rende iedereen die op de set aanwezig was voor hun leven, maar één iemand raakte onverhoopt opgesloten in het gebouw. Één van de stuntmannen is toen terug naar binnen gegaan om deze collega te redden. Hij wist ook de camera’s en filmrollen veilig te stellen, tot groot genoegen van regisseur Gary Sherman.

Uiteraard bleef het niet bij ongelukken, want tijdens deze filmproductie kwam de bouwingenieur die was ingehuurd om het productiepersoneel te helpen plotseling te overlijden. Hij werd halverwege een dienst dood in zijn stoel aangetroffen. Hoewel dit zeer vreemd en opvallend was, zijn er geen sporen van opzet gevonden. Een andere tragische dood die met deze filmserie wordt geassocieerd is die van de 12-jarige actrice Heather O’Rourke. Zij speelde één van de belangrijkste rollen in de trilogie, namelijk die van Carol Anne Freeling. Ze was net klaar met filmen toen ze in 1988 onverwachts overleed aan een langdurige darmobstructie. Medische specialisten hadden deze diagnose blijkbaar over het hoofd gezien. Veel van haar scènes zijn opnieuw geschoten met de hulp van een body double. 

Oorzaak van de vloek

Al deze tragische gebeurtenissen en vreemde ongelukken hebben ertoe geleid dat veel mensen denken dat deze filmtrilogie vervloekt is. De geruchten begonnen na de tragische moord op Dominique Dunne en zijn in de loop der jaren alleen maar sterker geworden. Er is overigens een goede reden dat mensen overtuigd zijn van de vloek, want tegenwoordig is bekend dat tijdens de productie van zowel ‘Poltergeist’ als ‘Poltergeist II’ échte menselijke skeletten en botten zijn gebruikt. Overigens was actrice JoBeth Williams hier niet van op de hoogte tijdens het filmen van een specifieke scène in de originele Poltergeist. In deze scéne belandt Diane Freeling per ongeluk in het zwembad van de familie, dat nog in aanbouw is. Door een hevige regenbui belandt ze in een grote modderpoel, waar één voor één skeletten naar boven komen drijven. Échte skeletten dus. De actrice kwam er pas na het filmen achter dat ze tussen menselijke skeletten had gezwommen, en niet tussen plastic nep-skeletten zoals ze aanvankelijk dacht. De reden dat ze echte skeletten hebben gebruikt en geen neppe? Omdat ze aanzienlijk goedkoper waren. De skeletten zijn gekocht bij een medisch leveringsbedrijf en dit was dus goedkoper dan het zelf maken of kopen van nep-skeletten. 

Zoals ik al zei hebben ze niet alleen bij de eerste film echte skeletten gebruikt, maar ook bij de tweede film. Nadat acteur Craig T. Nelson opmerkingen had gemaakt over de nare energie die leek te hangen over de filmset, ging collega Will Sampson — die naast acteur ook sjamaan was — op onderzoek uit. Hij concludeerde dat de skeletten die als rekwisieten werden gebruikt de oorzaak waren van een kwaadaardige aanwezigheid op de set. Dit was tevens het moment dat de acteurs te horen kreeg dat de rekwisieten echte menselijke skeletten waren. Nadat Will Sampson een exorcisme had uitgevoerd, hebben er zich geen problemen meer voorgedaan tijdens de productie van de tweede film.

Gebruikte bronnen